Με αφορμή ένα σοβαρό τσακωμό με τον Γ., κάθισα χθες το βράδυ, μόνος στο σπίτι και σκεφτόμουν τι σημαίνει για μένα η λέξη «αγάπη».Δεν ήταν εύκολο να δώσω έναν ορισμό. Περνούσαν από το μυαλό μου φράσεις που έχουν πει κατά καιρούς διάφοροι, συναισθήματα που έχω νιώσει και εικόνες από στιγμές που έχω ζήσει. Έπρεπε όλα αυτά να τα βάλω σε μία τάξη.
Πήρα λοιπόν τα τσιγάρα και το τασάκι, ξάπλωσα και άφησα το μυαλό μου να κουραστεί…
Κατέληξα ότι δεν μπορώ να την ορίσω. Μπορώ να προσδιορίσω όσα -για μένα- χρειάζεται να υπάρχουν ώστε να την νιώσω. Κάτι σαν πυραμίδα που στην κορυφή, βασίλισσα φτιαγμένη από χρυσό είναι η αγάπη και από κάτω υπάρχουν τέσσερα διαφορετικά, απλά και καθόλου φανταχτερά στοιχεία που στηρίζουν το θρόνο της και χτίζουν από τα θεμέλια ως την κορυφή αυτό το «οικοδόμημα»:
1. Ειλικρίνεια
Απέναντι στον εαυτό σου και στον άλλο.
Να μπορείς να συζητάς ειλικρινά με τον εαυτό σου, κάνοντας την αυτοκριτική σου και αναγνωρίζοντας το ποιος είσαι, τι θέλεις, τι σκέφτεσαι, τι ελπίζεις, τι φοβάσαι, τι περιμένεις, τι απαιτείς. Είναι πολύ σημαντικό να μπορείς να μιλάς ειλικρινά στον εαυτό σου, γιατί δείχνει ότι έχεις καταφέρει να ξεπεράσεις τους εσωτερικούς σου φόβους και τα taboo και έχεις γνωρίσει το πραγματικό σου «εγώ».
Να μπορείς να λες στον άλλο πάντα την αλήθεια. Είτε είναι όμορφη ή άσχημη. Δίνοντας του έτσι τη δυνατότητα να σε γνωρίσει. Να μάθει τα θετικά και τα αρνητικά σου. Να είναι προετοιμασμένος για το ποιον επιλέγει να έχει δίπλα του. Να μπορείς να παραδέχεσαι τις πράξεις και τις σκέψεις σου, ώστε να νιώθει ο άλλος την ασφάλεια ότι δε θα τον περιμένει μια απρόσμενη έκπληξη στη γωνία, να του αλλάξει την εικόνα που σχηματίζει για σένα και να του γκρεμίσει όσα ήλπιζε και σχεδίαζε.
Έχω ξαναμιλήσει για την ειλικρίνεια, σε άλλο μου post. Οπότε δε θα πω περισσότερα τώρα.
2. Σεβασμός
Μία αξία που δεν αποτελεί θεμέλιο λίθο μόνο για την αγάπη, αλλά σχεδόν για κάθε κοινωνική σχέση.
Να μπορείς να θεωρείς τον άλλο ισάξιο σου. Ως άνθρωπος που έχει την αξιοπρέπεια του και δεν έχει κανείς δικαίωμα να του τη μειώνει ή -χειρότερα- να του την αφαιρεί. Είτε ως συνομιλητή, είτε ως συνάνθρωπο, είτε ως τον άνθρωπο που επιλέγεις δίπλα σου. Να μπορείς να δέχεσαι όσα σου λέει και όσα κάνει, ακόμα κι αν δε συμφωνείς με αυτά. Να μπορείς να μην τον προσβάλεις με σκέψεις, λόγια ή πράξεις, αλλά να του δείχνεις τη διαφωνία σου, συμμεριζόμενος ακόμα και την αδυναμία του να καταλάβει το μέρος σου.
Να μπορείς να σέβεσαι, πέρα από τις απόψεις του, τον τρόπο ζωής του, το χρόνο του, τις επιλογές που έχει κάνει και τον χαρακτηρίζουν, χωρίς να προσδίδεις a priori «ταμπελίτσες» που ίσως τον θίγουν. Άλλωστε όλοι κάνουμε τις επιλογές μας και κάποιες από αυτές δεν είναι «άγιες». Όλοι έχουμε επιλέξει να κάνουμε κάποια λάθη και δε θα θέλαμε να τα χρησιμοποιούν εναντίον μας.
Ωστόσο το σημαντικότερο στο σεβασμό είναι να εφαρμόζεις αυτό που από μικροί μαθαίναμε στο σχολείο «μην κάνεις στον άλλο, αυτό που δε θέλεις να σου κάνουν».
Και λογικό είναι ο σεβασμός να μην μπορεί να αναπτυχθεί σε έδαφος που προηγουμένως δεν έχει καλλιεργηθεί η ειλικρίνεια. Πέρα από το αυτονόητο, ότι ένα ψέμα είναι απόδειξη πως δε σέβεσαι κάποιον, το να μην μπορείς να είσαι απόλυτα ειλικρινής σε κάποιον δείχνει ότι δεν τον θεωρείς ικανό και άξιο όσο ο «εαυτούλης» σου να δεχθεί και να κρατήσει την αλήθεια που αποκρύπτεις.
Δεν μπορείς να πεις ότι σέβεσαι κάποιον, αν δεν είσαι -πρώτα- ειλικρινής μαζί του.
3. Ενδιαφέρον
Ξεκινά από το απλό ενδιαφέρον («πώς είσαι», «τι κάνεις», «πώς τα πέρασες») και προοδευτικά αναπτύσσεται στο ενδιαφέρον για ολόκληρη τη ζωή του άλλου. Ενδιαφέρον για την υγεία του, τη διάθεση του, τα σχέδια του, τους φόβους και τις ελπίδες του. Ενδιαφέρον για οποιαδήποτε πτυχή της ζωής του. Ενδιαφέρον να μοιραστείς τις πτυχές αυτές και να συμμετέχεις σε όσες τα φτερά σου, σου επιτρέπουν να ανοιχτείς. Ενδιαφέρον που να μην περιορίζεται σε λέξεις, αλλά σε πράξεις. Χαρά για το καλό, θλίψη για το άσχημο. Προσπάθεια να πολλαπλασιάσεις τα χαμόγελα σε όμορφες στιγμές και προσπάθεια να στεγνώσεις τα δάκρυα σε άσχημες στιγμές. Ενδιαφέρον πηγαίο και αληθινό.
Και απαραίτητο για την ύπαρξη του ενδιαφέροντος είναι ο σεβασμός. Προσωπικά μου φαντάζει αδιανόητο να επικαλεστεί κάποιος ενδιαφέρον για ένα άτομο το οποίο δε σέβεται. Πέρα από ειρωνικό είναι και απόλυτα αντιφατικό.
4. Επιθυμία
Η επιθυμία να βρίσκεσαι με τον άλλο. Να θέλεις να τον βλέπεις χαρούμενο από τα λόγια και τα «έργα» σου. Να θέλεις να ξέρεις ότι είναι καλά και ότι περνάει καλά. Και ότι σε όλα αυτά μερίδιο «ευθύνης» (μεγάλο ή μικρό) έχεις κι εσύ.
Η επιθυμία να τον αγγίζεις, να τον βλέπεις, να τον νιώθεις, να του μιλάς, να τον φροντίζεις. Να είναι η «καλημέρα» σου πριν τον πρωινό καφέ και η «καληνύχτα» πριν κλείσεις τα μάτια και αγκαλιάσεις το μαξιλάρι.
Και φυσικά η επιθυμία ανθίζει μόνο με το νερό του ενδιαφέροντος. Αλλιώς μετατρέπεται σε «χυδαία, χοϊκή έλξη» και εγωιστικό «θέλω».
Συνειδητοποίησα ότι στις σχέσεις μου μέχρι τώρα προσπαθούσα να ακολουθήσω ένα-ένα τα βήματα αυτά. Να χτίζω τα θεμέλια πάνω στα οποία θα έδινα υλική μορφή στα όνειρά μου. Και διαπίστωσα επίσης πως όσες φορές κατέρρευσε το όνειρο, ήταν γιατί βιάστηκα και προχώρησα, χωρίς να βεβαιωθώ για τη σταθερότητα των προηγούμενων «σκαλιών».
Ελπίζω αυτή τη φορά να φερθώ πιο συνετά. Για μένα και για εκείνον.